maandag 30 november 2015

Traditie, schoonheid & de geur van thee



TRADITIE, SCHOONHEID 
& DE GEUR VAN THEE


# Drie glazen melk per dag 

Sprekende over niet-alcoholhoudende dranken (over alcohol wordt hier zedig gezwegen) is thee mijn derde grote liefde. Mijn eerste liefde was melk. De reden daarvoor was Joris Driepinter, een getekend personage dat optrad in reclamefilmpje voor melk. Joris was sterk en pienter, en als men hem vroeg hoe dat kwam dan zei hij:

„Ach, moet het? Drie glazen melk per dag, dat doet het!“

Ik wilde ook graag sterk en pienter worden, dus heb ik jarenlang drie glazen mek per dag gedronken. Totdat ik geen melk meer kon zien. Het hielp trouwens ook niet: ondanks alle glazen melk, bleef ik een bleekneuzig kind met een zwakke maag.



# Kopje onder in de koffie

Mijn tweede liefde was koffie. The Dutch run on coffee, schrijven White & Boucke in hun meesterwerkje The Undutchables over de kleine en grote onhebbelijkheden van het Nederlandse volk. Voor mij leek dat op te gaan: ´s morgens, ´s middags en ´s avonds, sloten koffie dronk ik, soms wel twaalf koppen per dag. Of meer. Ik hield niet van koffie, ik was er stapeldol op: de mooiste dood, zo stelde ik me voor, was de koffieverdinkingsdood. Als je dan toch vroeg of laat het tijdelijke voor het eeuwige moest verwisselen, dan bij voorkeur ronddobberend in een gigantische beker koffie. Kopje onder in koffie. Heerlijk leek me dat.

Maar helaas begon mijn zwakke maag steeds sterker te protesteren. Ik kreeg last van slapenloosheid en als ik na zessen nog een kop koffie dronk, moest ik ´s nachts mijn bed uit om een Rennie te slikken. De huisarts zette me op koffie-dieet: niet meer dan vier koppen per dag. Uiteindelijk werden er dat drie en zelfs twee. Ik drink nu ´s morgens twee koppen koffie en daar blijft het bij.

De rest van de dag drink ik water, veel water. Maar water is natuurlijk geen goede vervanger voor koffie. Wat dan wel? Vreemd genoeg duurde het enige tijd voordat ik het antwoord vond op die vraag, terwijl dat antwoord toch voor de hand lag:


# Thee natuurlijk!

Thee lag daarom zo voor de hand, omdat het verbonden is met enkele andere grote liefdes uit mijn leven: de Britse taal en cultuur, de culturele geschiedenis van Japan, en de schrijver en Nobelprijswinnaar Yasunari Kawabata (1899 – 1972)

Over de Britse connectie kan ik kort zijn: Tea time, tea for two (and two for tea) - iemand die ooit het eilandenrijk heeft bezocht, weet wat thee doet met de Brit. Het is alles voor hem. De belangrijkste sportwedstrijden worden stilgelegd omdat de tijd voor thee is aangebroken.

Kawabata
De Japanse connectie met thee is minder bekend, toch is Japan waarschijnlijk het land met de meest complexe theeceremonieën. De Japanse theeceremonie, Chado, is een traditie waarin het drinken van thee is verheven tot een kunstvorm. In geen enkel boek komt dat beter tot uitdrukking dan Duizend Kraanvogels van mijn favoriete Japanse schrijver, Yasunari Kawabata. Hij betreurde het verval van de Japanse traditionele cultuur, die (vooral na de Tweede Wereldoorlog) werd ingewisseld voor modernisme en consumentisme. In Duizend Kraanvogels wordt de theeceremonie gebruikt als metafoor voor al het Schone dat bescherming verdient. De tedere schoonheid van het boek - het is geschreven in en subtiele, bijna breekbare stijl - leert je iets over het belang van Traditie en Schoonheid, maakt je duidelijk dat de mens niet in een historisch of cultureel vacuüm kan bestaan. En ook niet zonder die heerlijke geur van thee ...

Het beste moment voor thee is voor mij de avond. Het moet rustig zijn in huis, het liefst een beetje donker. Gedempt licht is ideaal. Japanners drinken thee het liefst in hurkzit. Dat hoeft voor mij niet, maar thee hoort wel thuis op een laag tafeltje. Mijn favoriete thee is Fennel tea ("Goed voor de maag en de stofwisseling! Helpt tegen overdadige flatulentie!") van het merk Heath & Heather. Ik haal die in de natuurwinkel in Turnhout. Het personeel kent me al: de man van de thee (en de drop, Nederlanders lusten, zoals bekend, ook graag drop).

- Speciaal voor Simha Chardon

----------

* Colin White & Laurie Boucke, The Undutchables, an observation of the Netherlands, its culture and its inhabitants, 1989

* Theeceremonie:
http://www.uchiyama.nl/ngtheeceremonie.htm

* Kawabata:
http://nrcboeken.vorige.nrc.nl/schrijver/kawabata-yasunari

1 opmerking: