dinsdag 4 februari 2014

AC-acromio-claviculair (Verslag van een operatie)




 Verslag van een operatie - voor, tijdens en na



Voorspel ...

Het schijnt dat zwangere vrouwen een groot deel van hun tijd doorbrengen met het lezen van boeken over zwangerschap. Het ene boek na het andere wordt verslonden, en afbeeldingen van een embryo in een zwangere vrouwenbuik oefenen een hypnotische aantrekkingskracht uit. Mannen in afwachting van een chirurgische ingreep zijn wat dat betreft als zwangere vrouwen: ze bereiden zich voor op de gebeurtenis door erover te lezen en naar plaatjes te kijken. Niet over zwangerschap uiteraard, maar over die ingreep. Zo heb ik het althans gedaan. 

AC- acromio-claviculair, artrose, luxatie, osteofyten - voor veel mensen  zullen het enigszins vage termen zijn, ik ben door dit alles volledig met ze vertrouwd geraakt. Uren heb ik gestaard naar afbeeldingen van een gezond en een beschadigd AC-gewricht. Het is een vrij klein gewrichtje in de schouder dat de verbinding vormt tussen het sleutelbeen (clavicula) en schouderblad (acromion); tussen beide zit een kleine discus, een kraakbeenschijfje. Beschadiging leidt tot rechtsreeks contact tussen beide beenderen (artrose), en dat leidt weer tot ontstekingen (artritis) en botuitsteeksels (osteofyten). Al deze zaken leiden tot pijn, soms zeurend, soms vlammend, altijd vervelend.

Al lezende ontdekte ik dat schade aan het AC-gewricht de meest voorkomende blessure is in het American Football, 41% van de spelers krijgt er mee te maken. Gewichtheffers en boksers hebben er ook veel last van, vooral door de voortdurende herhaling van dezelfde bewegingen en de schokken die het gewrichtje daarbij te verwerken krijgt. De zwaargewicht Joe Frazier kreeg diverse inspuitingen met cortisonen voor zijn derde gevecht met Muhammad Ali, de zogenaamde Thrilla in Manilla. Ik was dus in goed gezelschap, maar met een dergelijke wetenschap ben je niet echt geholpen.

Het nadeel van inspuitingen is dat zij weliswaar de pijn wegnemen, soms voor enkele weken of maanden, maar uiteindelijk een negatief effect hebben. Doordat het pijnsignaal uitblijft, raakt de schouder overbelast en daardoor verder beschadigd. Om die reden wordt na een reeks inspuitingen vaak alsnog gekozen voor een chirurgische ingreep. Ook ik nam die keuze na lang aarzelen. Een mens gaat op een gegeven moment echter rekenen hoeveel 'goede jaren' hij nog voor zich heeft, dat wil zeggen: jaren die men staand en lopend kan doorbrengen, niet kwakkelend en sukkelend, strompelend van ziekbed naar ziekbed. 

Gezonde schouder ...


... operatie ...

Op twee januari 2014 was het eindelijk zover. Gebeurtenissen waar  je sterk tegen hebt opgezien, vallen in de praktijk vaak mee, maar een enkele keer zit alles tegen, en dit was die enkele keer. Het begon al bij het toedienen van de eerste medicijnen. Ik verdraag erg slecht antibiotica en de stress had me blijkbaar overgevoelig gemaakt: de antibiotica die me werden toegediend, zorgden voor jeuk aan mijn neus, beide wangen, lippen, borst, hals en nek. Jeuk overal.  Daarna verscheen de anesthesist aan mijn bed. De verdoving voor een schouderoperatie bestaat uit een zogenaamd interscalenusblok, een injectie (toegediend in de hals) waarbij de zenuwknopen in de hals worden verdoofd. De plaats waar moet worden geprikt, wordt gezocht met behulp van elektrische impulsen, die in schokkende beweging in hals en arm veroorzaken - een vreemde ervaring. De juiste plaats is bij de meeste mensen vlot gevonden, maar bij sommigen levert het enige problemen op; bij een enkeling is de plaats vrijwel onvindbaar. Ik was - u raadt het al - zo'n enkeling.

De ene prik werd gevolgd door de andere, en de anesthesist bleef maar klagen (tegen een bezorgd kijkende verpleegster) dat hij de juiste plaats niet kon vinden. Ik was bang, maar vooral dat de operatie op het laatste moment zou worden afgeblazen. Uiteindelijk raakte ik toch verdoofd. Mijn arm leek langzaam aan het bed te kleven, en ook de jeuk werd minder, omdat de toediening van de antibiotica was stopgezet. In de operatiekamer werd me een masker opgezet, en dat was het laatste wat ik voorlopig bewust meemaakte.

Bij het ontwaken voelde ik meteen dat er iets mis was. Keelpijn, en dat na een schouderoperatie. Dat kon nooit goed zijn. Verderop lag een kind te huilen. De anesthesist vertelde me dat hij moeite had gehad om me te intuberen. Later kreeg ik te horen, van de chirurg, dat de intubatie zeker twintig minuten in beslag had genomen. Twee personen hadden me vast moeten houden terwijl de buis via de luchtpijp naar binnen werd gebracht. Mijn bovenarmen waren beurs en zouden de komende dagen bont en blauw kleuren, net als de geopereerde schouder. Van die worsteling herinnerde ik me uiteraard niets, een patiënt krijgt namelijk, naast verdovende en ontstekingsremmende middelen, ook een middel toegediend dat geheugenverlies veroorzaakt. Het droomland van de narcose, is een zwart gat van vergetelheid.

De chirurg vertelde ook dat de schade aan de schouder veel groter was gebleken dan verwacht: omdat het onmogelijk was om deze schade te herstellen via een arthroscopie, was hij gedwongen geweest om een wat grotere snede te maken. Ik liet het op dat moment allemaal langs me heengaan, voelde vooral opluchting dat de operatie achter de rug was. Ik was, vreemd genoeg, bezorgder over dat meisje dat ik had horen huilen. Niemand kon me iets over haar vertellen.

Niet zo gezonde schouder ...


... en naspel

Gelukkig was de pijn na de operatie draaglijk, ook nadat de verdoving volledig was uitgewerkt. In rust voelde de schouder goed aan en zelfs bij bewegingen leek de pijn minder erg dan voorheen, alsof het een andere, minder hinderlijke vorm pijn betrof: dwars door het ongemak en de pijnsteken heen, bespeurde ik dat de ingreep een helende werking had gehad. Met een shaver - een soort freesmachientje - was een botdeel van het schouderbladuiteinde verwijderd, zodat de verschillende botten ter hoogte van het gewricht niet meer over elkaar schuurden. Het vreselijke, knarsende gevoel, dat me jarenlang koude rillingen had bezorgd, was verdwenen, ik heb zelden een zo grote opluchting bespeurd.

Ik had enorm opgezien tegen het gebruik van de 'verkeerde ' hand. Ook dat viel gelukkig mee. De linkerhand kan veel meer dan de rechterhand denkt, veel problemen die zich voordoen, zijn eerder een kwestie van een verkeerde houding: men gebruikt de linkerhand, maar de voeten staan nog steeds in de stand van een rechtshandige. Je hebt het gevoel dat het huis is gebouwd voor rechtshandige mensen, maar dat is natuurlijk een illusie: niet het huis, maar jij staat verkeerd.

Er waren wel een paar komische complicaties. De bril moest nu echt omhoog, want het richten van een straal met de linkerhand leidde tot veel geknoei, vooral als de straal nog niet op volle sterkte was of juist snel in kracht begon toe te nemen. Ook typen met één hand is een vreemde gewaarwording. De hand weet de letters op de linkerzijde van het toetsenbord moeiteloos te vinden, maar raakt aan de rechterkant gedesoriënteerd. ik voelde de hand haast denken: de k, de l, de o en de p, waar zitten ze? Maar de hand leerde snel de weg aan de overkant. Ik mocht trouwens de rechterhand na een paar dagen alweer gebruiken voor eenvoudige verrichtingen.

We zijn inmiddels een maand verder. De pijn is vrijwel geheel verdwenen, maar blijft op de loer liggen: een verkeerde beweging zendt een waarschuwende pijnstoot door de lidmaat. Stop, niet te snel. Maar de genezing verloopt voorspoedig, volgens de kinesiste (fysiotherapeute) loop ik zeker twee weken voor op schema. Ik houd me tijdens een genezingsproces altijd zoveel mogelijk aan een streng dieet: geen alcohol, slechts één kop koffie per dag, zo weinig mogelijk snoep en vettigheid. Ik geloof heilig in reinigde kracht van water. Naast veel ongemak ben ik ook tien kilo aan lichaamsgewicht kwijtgeraakt.  


Geen opmerkingen:

Een reactie posten