Waar de woeste rozen bloeien

Oh mia bella Mora (La Fenek)

Men spreekt wel van liefde op het eerste gezicht. Voor Lennon & McCarthy is het blijkbaar dagelijkse kost, getuige With a Little Help from my Friends:

Would you believe in a love at first sight?

Yes I'm certain that it happens all the time

Ik weet niet zeker of het mij ooit is overkomen, liefde op het eerste gezicht, maar erg veel zal het niet hebben gescheeld. Het is mijn ervaring  dat je snel in de gaten hebt of het met iemand 'iets kan worden'. Men spreekt dan van vonken die overvliegen of vlinders in de buik. In ieder geval is verliefdheid een vreemd, verontrustend gevoel. Als teenager was ik er bang voor: op die leeftijd vallen jongens namelijk met z'n allen voor het zelfde meisje, het allermooiste meisje van de hele school, bij wie alleen de allerknapste jongens een kansje maken. Behoor je niet tot die selecte groep, dan kun je naar zo'n meisje fluiten. 

Kun je ook verliefd worden op iemand die je nooit hebt gezien?  De Middeleeuwse troubadours leenden hun poëzie (en stem) soms aan jongelieden die dankzij hun fraai vertolkte verzen in de gunst van een jongedame poogden te komen. Het verhaal van Rostand over de dichter Cyrano de Bergerac en zijn nichtje Roxane verwijst naar dit gebruik (eerder dan naar de historische Cyrano). Ik voel me wel verwant aan deze troubadours. Zingen heb ik nooit gedaan, maar ik heb weleens voor een ander een liefdesbriefje in elkaar geknutseld. Ik heb altijd meer praatjes gehad dan moed. Geen daden maar woorden.

Maar het gaat hier niet over liefde, maar over heel andere gevoelens. De eerste keer dat de dame over wie ik het nu heb het woord tot mij richtte, op het forum van Knack, gebeurde er iets vreemds. Ze was een beetje boos dat ik haar Noord-Afrikaanse pseudoniem had verbasterd tot een kneuterig Hollands Heidebloempje. Haar verontwaardiging bezorgde me een schuldgevoel, alsof iemand me duidelijk maakte dat ik een zonde had begaan. Het schiep meteen een bijzondere band. Voor iemand die niet gelooft in een God die kan vergeven, is zonde een vorm van schuld die nooit kan worden ingelost. Iemand die je pijn hebt gedaan, kan je wel vergeven, maar daardoor is de pijn die je zelf voelt niet verdwenen. 

***

In de woestijn groeien de mooiste rozen. De mooiste verschijning uit de Italiaanse genrecinema van de jaren zestig en zeventig, was volgens velen Edwige Fenech, bijgenaamd La Fenek (naar het Franse fennec), de Woestijnvos. Ze was geboren in Algerije, uit Italiaans-Siciliaanse ouders. Ze werd ook wel La Bella Mora genoemd, en volgens sommige geruchten zou Rocco Granata  haar ooit de hand hebben gekust en op slag verliefd zijn geworden. De evergreen Marina zou in die lezing over haar gaan. Het verhaal is erg onwaarschijnlijk, want Rocco Granata bracht Marina voor het eerst uit in 1959, toen de mooie Edwige pas elf jaar oud was.

Ach, de ene vos is de andere roos niet, en de ene Moor is niet noodzakelijk wat de ander er onder verstaat. Voor Kate Bush zijn the Moors groene en winderige vlakten, waar het goed rollebollen is:

Out on the wiley, windy moors

We'd roll and fall in green

You had a temper, like my jealousy

Too hot, too greedy

How could you leave me when I needed to

Possess you? I hated you

I loved you too

The Moors of Moorlands zijn de woeste heidevelden in Noord-Engeland, waar de roman Wuthering Heights (Woeste Hoogten) van Emily Bronë zich afspeelt, en waarnaar in deze song wordt verwezen. De liefde van Cathy voor Heatcliff, die ook door Kate Bush wordt bezongen, is de allesverslindende, verscheurende liefde die zelfs de dood overwint. Woeste hoogten? Woeste heide? Zou dat de plaats zijn waar de woeste rozen bloeien? Het zou kunnen, maar persoonlijk denk ik bij Rocco Granata en onze Roos toch eerder aan de Moren die uit het zuiden kwamen, onder leiding van hun generaal Tarik-ibn-Ziyad. Zij kwamen, zagen, en de Rots van Gibraltar (Djabal-Tarik = de berg van Tarik) zou nooit meer dezelfde naam dragen. 

Mi sono innamorato di Marina

Ik ben verliefd op Marina

Una ragazza mora (2) ma carina

Een lieftallige Moorse jongedame

Ma lei no vuol' saperne del mio amore

Maar ze wil niks weten van mijn liefde

Cosa faro' per conquistar il suo cuor' ?

Wat moet ik doen om haar hart te veroveren ?

Un giorno l'ho incontrato sola sola

Op een dag was ik helemaal alleen met haar

Il cuore mi batteva mille all'ora

Mijn hart klopte aan duizend kilometer per uur

Quando le dissi che la volevo amare

Toen ik haar vertelde dat ik haar minnaar wilde zijn

Mi diede un bacio e l'amor sboccio

Ze gaf me een kus en de liefde ontvlamde

Marina Marina Marina

Ti voglio al piu' presto sposar'

Ik wil zo snel mogelijk met je trouwen

Oh mia bella Mora

Oh mijn mooie Moorse

No non mi lasciare

Je mag me niet verlaten

Non mi devi rovinare

Je mag me niet ruïneren

Oh no no no no

Noten:

(1) Sommige bronnen geven winding, maar die betekenis (spiralend) lijkt absoluut niet van toepassing op de Britse Moorlands. Ook wily (sluw, slim) lijkt niet in aanmerking te komen. De meeste bronnen vermelden 'wiley', maar wat betekent dat? Volgens Yahoo answers:

wiley is an English (British, not American) term and was a descriptive adjective referring to the growth conditions of the moors. (unkempt floral growth, i.e. wild, uncontrolled plant growth).

(2) Men kan 'mora' hier ook wel lezen als 'brunette'. Uit het verband wordt niet duidelijk of het werkelijk om iemand uit Noord-Afrika gaat, of slechts om een donkerharige schone.